CÁC DẠNG THƠ VIỆT NAM ĐẶC BIỆT

CÁC DẠNG THƠ VIỆT NAM ĐẶC BIỆT

         Ngoài dạng THƠ BÌNH THANH , mình sưu tầm được thêm một số dạng thơ đặc biệt khác. Xin post lên cho quý bạn cùng đọc nhé !

   I-THƠ ĐỌC NHIỀU CÁCH 

      1.Đọc theo 2 cách :    

                                              ĐỀ TRANH MỸ NỮ

              (Thuận nghịch độc)

            Đọc xuôi :

                                      Hương tiên gác vắng nhặt ca oanh
                                      Bận mối sầu khêu gượng khúc tranh

                                      Sương đỉnh trướng gieo từng dục mộng,

                                      Nguyệt bên rèm tỏ dễ si tình.

                                      Vàng thưa thớt cúc tan hơi dạm,

                                      Lục phất phơ sen đọ rạng thanh

                                      Trang điểm ngại chăm dừng trục gấm

                                      Phòng tiêu lạnh lẽo khoá xuân xanh.

                                                       Đọc ngược :
                                      Thanh xuân toả liễu lãnh tiêu phòng
                                      Cẩm trục đình châm ngại điểm trang.

                                      Thanh rạng độ liên phi phất lục,

                                      Đạm hi tan cúc thát sơ hoàng.

                                      Tình si dị tố liêm biên nguyệt,

                                      Mộng xúc tằng liêu trướng đỉnh sương.

                                      Tranh khúc cưỡng khiêu sầu mỗi bận,

                                      Oanh ca nhật vĩnh các tiên hương

                                      PHẠM THÁI

               Xem bài thơ khác theo thể “yết hậu” của Phạm Thái:

                                                           SAY

                                      Sống ở dương gian đánh chén nhè

                                      Chết về âm phủ cắp kè kè

                                      Diêm vương phán hỏi : - Mang gì đó?

                                      Be !

        2.Đọc theo 6 cách :

                                            CỬA SỔ ĐÊM KHUYA

                                      Hoa cười nguyệt rọi cửa lồng gương

                                      Lạ cảnh thêm buồn nợ vấn vương

                                      Tha thiết liễu in,hồ gợn bóng

                                      Hững hờ mai thoáng gió đưa hương

                                      Xa người nhớ cảnh tình lai láng

                                      Vắng bạn ngâm thơ rượu bẽ bàng

                                      Qua lại yến ngàn dâu ủ lá

                                      Hòa đàn sẵn có để bên tường

                                                                 HÀN MẶC TỬ

                    Cách đọc 1:   Đọc xuôi

                    Cách đọc 2 :  Đọc ngược

                    Cách đọc 3 :  Bỏ 2 chữ đầu  ở mỗi câu đọc xuôi

                    Cách đọc 4:   Bỏ 2 chữ sau ở mỗi câu đọc xuôi

                    Cách đọc 5 :  Bỏ 2 chữ đầu ở mỗi câu đọc ngược

                    Cách đọc 6 :  Bỏ 2 chữ sau ở mỗi câu đọc ngược 

         3.Đọc theo 8 cách :

                                                  CẢNH XUÂN

                                       Ta mến cảnh xuân ánh sáng ngời

                                       Thú vui thơ rượu chén đầy vơi

                                       Hoa cài dậu trúc cành xanh biếc

                                       Lá quyện hương xuân sắc thắm tươi

                                       Qua lại khách chờ sông lặng sóng

                                       Ngược xuôi thuyền đợi bến đông người

                                       Xa ngân tiếng hát ,  đàn trầm bổng

                                       Tha thướt bóng ai mắt mỉm cười

                                                                  KHUYẾT DANH

                    Cách đọc 1 :   Đọc xuôi

                    Cách đọc 2 :   Đọc ngược

                    Cách đọc 3 :   Bỏ 2 chữ đầu ở mỗi câu , đọc xuôi

                    Cách đọc 4 :   Bỏ 2 chữ cuối ở mỗi câu , đọc ngược

                    Cách đọc 5 :   Bỏ 3 chữ đầu ở mỗi câu , đọc xuôi

                    Cách đọc 6 :   Bỏ 3 chữ cuối ở mỗi câu , đọc ngược

                    Cách đọc 7 :   Bỏ 4 chữ đầu ở mỗi câu , đọc xuôi

                    Cách đọc 8 :   Bỏ 4 chữ cuối ở mỗi câu , đọc ngược


          4.Đọc theo 10 cách : 

           Đó là bài thơ   LỆ CÁT ĐẰNG  của Nhật Hồng Nguyễn Thanh Vân

1.- Đọc xuôi :
 

Trăng buồn khóc liễu rũ tàn thu,
Giá lạnh trời sương gió mịt mù.
Cằn cỗi sắc hương mùi nhạt tẻ,
Võ vàng son phấn nét mờ lu.
Băng thanh lỡ phận vùi hoa gấm,
Ngọc khiết thương đời thẹn tóc tơ.
Đằng cát lệ rơi tình rẽ lối.
Giăng sầu chuốc hận tủi hờn thơ

2.- Đọc ngược :
 

Thơ hờn tủi hận chuốc sầu giăng,
Lối rẽ tình rơi lệ cát đằng.
Tơ tóc thẹn đời thương khiết ngọc,
Gấm hoa vùi phận lỡ thanh băng.
Lu mờ nét phấn son vàng võ,
Tẻ nhạt mùi hương sắc cỗi cằn.
Mù mịt gió sương trời lạnh giá,
Thu tàn rũ liễu khóc buồn trăng.
 

 3.- Bỏ 2 chữ đầu mỗi câu bài xuôi :
 

Khóc liễu rũ tàn thu,
Trời sương gió mịt mù.
Sắc hương mùi nhạt tẻ,
Son phấn nét mờ lu.
Lỡ phận vùi hoa gấm,
Thương đời thẹn tóc tơ.
Lệ rơi tình rẽ lối,
Chuốc hận tủi hờn thơ.

4.- Bỏ 2 chữ đầu mỗi câu bài ngược :
 

Tủi hận chuốc sầu giăng,
Tình rơi lệ cát đằng.
Thẹn đời thương khiết ngọc,
Vùi phận lỡ thanh băng.
Nét phấn son vàng võ,
Mùi hương sắc cỗi cằn.
Gió sương trời lạnh giá,
Rũ liễu khóc buồn trăng.

5.- Bỏ 3 chữ đầu mỗi câu bài xuôi :
 

Liễu rũ tàn thu,
Sương gió mịt mù.
Hương mùi nhạt tẻ,
Phấn nét mờ lu.
Phận vùi hoa gấm,
Đời thẹn tóc tơ.
Rơi tình rẽ lối,
Hận tủi hờn thơ.

 6.- Bỏ 3 chữ đầu mỗi câu bài ngược :
 

Hận chuốc sầu giăng,
Rơi lệ cát đằng.
Đời thương khiết ngọc,
Phận lỡ thanh băng.
Phấn son vàng võ,
Hương sắc cỗi cằn.
Sương trời lạnh giá,
Liễu khóc buồn trăng.

 7.- Bỏ 3 chữ cuối mỗi câu bài xuôi :
 

Trăng buồn khóc liễu,
Giá lạnh trời sương.
Cằn cỗi sắc hương,
Võ vàng son phấn.
Băng thanh lỡ phận,
Ngọc khiết thương đời.
Đằng cát lệ rơi,
Giăng sầu chuốc hận.
 

8.- Bỏ 3 chữ cuối mỗi câu bài ngược :

 
Thơ hờn tủi hận,
Lối rẽ tình rơi.
Tơ tóc thẹn đời,
Gấm hoa vùi phận.
Lu mờ nét phấn,
Tẻ nhạt mùi hương.
Mù mịt gió sương,
Thu tàn rũ liễu.

9.- Đọc như thơ tự do bài xuôi :

Trăng buồn…
Khóc liễu…
Rũ tàn thu…
 
Giá lạnh…
Trời sương…
Gió mịt mù…
 
Cằn cỗi…
Sắc hương…
Mùi nhạt tẻ…
 
Võ vàng…
Son phấn…
Nét mờ lu…
 
Băng thanh…
Lỡ phận…
Vùi hoa gấm…
 
Ngọc khiết…
Thương đời…
Thẹn tóc tơ…
 
Đằng cát…
Lệ rơi…
Tình rẽ lối…
 
Giăng sầu…
Chuốc hận…
Tủi hờn thơ…
 

10.- Đọc như thơ tự do bài ngược :

Thơ hờn…
Tủi hận..
Chuốc sầu giăng…
 
Lối rẽ…
Tình rơi…
Lệ cát đằng…
 
Tơ tóc…
Thẹn đời…
Thương khiết ngọc…
 
Gấm hoa…
Vùi phận…
Lỡ thanh băng…
 
Lu mờ…
Nét phấn…
Son vàng võ…
 
Tẻ nhạt…
Mùi hương…
Sắc cỗi cằn…
 
Mù mịt.. Gió sương…
Trời lạnh giá…
 
Thu tàn…
Rũ liễu…
Khóc buồn trăng…

  II. THƠ VIỆT ĐỆM NGOẠI NGỮ

 Người VN có tài  "thi hoá"  bài học ngoại ngữ . Thời xưa đã có người  “nôm hoá” 
chữ Hán để học trò học dễ thuộc , một dạng như tam tự kinh rất đặc thù VN, chẳng hạn :

                                      " Thiên : trời , địa : đất
                                      Cử : cất , tồn : còn
                                      Tử : con , tôn : cháu
                                      Lục : sáu , tam : ba
                                      Gia : nhà , quốc : nước
                                      Tiền : trước ; hậu : sau
                                      Ngưu : trâu , mã : ngựa…..”

      Tới thời học Pháp ngữ, cũng được Việt hoá để dễ nhớ, dễ thuộc, chẳng hạn :

                                   “ Bớp : bò , sư tử : li-ông
                                   Sơ - van : con ngựa ,  me - dông : cái nhà
                                   Ma - pham chính thật bà nhà 
                                   Mông - xơ đích thị chỉ là thưa ông”
  

        Anh  Nguyễn Văn Quang  có phổ biến  cách học Pháp văn (trích trong cuốn “Trường NH 
chân dung và Kỷ niệm I ” do Võ Thị Quỳnh chủ biên ) nghe thật ngộ nghĩnh :
                                 “ ma soeur : chị tôi , mou : mềm , long : dài ”

          Và  đây bài học Anh ngữ bằng thơ rất dễ thuộc :

               Long : dài ,  short : ngắn , tall : cao
               Here : đây, there  : đó, which : nào, where : đâu
               Sentence có nghĩa là câu
               Lesson : bài học,  rainbow : cầu vồng
               Husband là đức ông chồng
               Daddy : cha bố ,  please don’t :  xin đừng
               Darling tiếng gọi em cưng
               Merry : vui thích, cái sừng là horn
               “Rách” rồi xài đỡ chữ  “torn”
               “To sing” là “hát”, a song : một bài
               Nói sai sự thật : to lie
               Go : đi,come : đến, “một vài” là “some” 
               ………………………………………….
                                         
Có giai thoại được truyền tụng rằng : Vua Tự Đức – vị vua giỏi văn thơ triều Nguyễn , một hôm khi lâm triều , trước bách quan ngài hí hửng cho biết tối qua được thần mộng báo hai câu thơ hay và lạ , thơ Hán nhưng có chen lẫn từ Nôm  :

                                     “Viên trung oanh truyện khề khà ngữ
                                      Dã ngoại đào hoa lấm tấm khai ”

        Cao Bá Quát tâu rằng :
                          “Hai câu thơ trên có trong một bài thơ do thần làm hồi còn nhỏ”.

       Ông liền đọc một mạch bài thơ :

                             “Bảo mã tây phương huếch hoác lai,

                                     Huênh hoang nhân tự thác đề hồi.
                                     Viên trung oanh chuyện khề khà ngữ,
                                     Dã ngoại đào hoa lấm tấm khai.
                                     Xuân nhật bất văn sương lộp bộp,
                                     Thu thiên chỉ kiến vũ bài nhài.
                                     Khù khờ thi tứ đa nhân thức,
                                     Khệnh khạng tương lai vấn tú tài”.
                                                                CAO BÁ QUÁT