Vẫn cứ lăn lăn
(Bình luận ngày cuối năm)
Nguyễn Ngọc Dương/ PNTB
![]() |
Minh họa, ảnh Interet |
Cứ mỗi năm sắp qua đi,
bất cứ ai quan tâm đến thời cuộc, đến vận mệnh dân tộc đều không thể không suy
tư trước những nổi cộm trong cuộc sống, cầu mong cho những cái xấu giảm đi, cái
tốt nhiều lên.
Tờ lịch cuối cùng của
năm 2014 đang chờ dứt nốt ra khỏi log, nhưng tình trạng tham nhũng – một quốc
nạn gây ra biết bao hệ lụy đã kéo dài nhiều năm xem chừng chưa giảm. Nó là biểu
hiện cụ thể của sự suy thoái tư tưởng chính trị và phẩm chất đạo đức của “một
bộ phận không nhỏ” trong Đảng, là nguy cơ cho sự tồn vong của Đảng và chế độ,
như Nghị quyết Trung ương 4 đã chỉ ra.
Để thực hiện Nghị
quyết này, Trung ương đã chuyển Ban chống tham nhũng từ phía Nhà nước sang Đảng
nắm trực tiếp, tái lập Ban Nội chính Trung ương. Các đồng chí cán bộ cao cấp ở
hội nghị nào, cuộc tiếp xúc nào với cử tri cũng vung cao tay quyết tâm chống tham
nhũng đến cùng, quyết tâm tiêu diệt lũ sâu mọt đục khoét nền kinh tế đất nước,
đục khoét vào lòng tin của dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ... Nhiều biện
pháp đưa ra nhằm làm trong sạch đội ngũ cán bộ, đảng viên như: Chỉ thị tiếp tục
tăng cường Cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh;
thực hiện kê khai tài sản đối với cán bộ, đảng viên; tăng cường kiểm tra, kiểm
soát, tăng cường phê và tự phê bình, mở rộng dân chủ trong Đảng, lấy phiếu tín
nhiệm ở Quốc hội và Hội đồng nhân dân; đề bạt, bổ nhiệm cán bộ vào bất kỳ chức
danh nào đều có “quy trình chặt chẽ”...
Thế nhưng, tham nhũng
ở mọi nơi mọi lúc vẫn là “chuyện thường ngày”, có người thở dài rằng, thôi đành
“sống chung với lũ”, chứ biết sao! Xin trích một đoạn trong bài bình luận của
tác giả Kỳ Duyên trên báo Vietnamnet (27/12/2014):
“Năm
2014, cũng là năm tham nhũng vẫn… rất khỏe, với rất nhiều biến tướng khôn
lường và được phanh phui ngày càng nhiều thêm.
Nếu
như trước đây, nói tới tham nhũng, tới chuyện ăn tiền, ăn hối lộ, người ta
thường tập trung vào lĩnh vực kinh tế. Giờ đây, tham nhũng tả
xung hữu đột bất kể ngành nào.
Nếu trước đây tham
nhũng thường chỉ tập trung các dự án trong nước, giờ nó tiếp tục có … quan hệ
quốc tế.
Nếu
trước đây tham nhũng chỉ thuần túy chuyện tiền bạc, giờ đây, tham nhũng có
gương mặt tô son trát phấn với khái niệm “hối lộ tình dục”.
Nếu
trước đây tham nhũng có gương mặt của những kẻ dính líu nhiều tới kinh tế, bạc
tiền, giờ đây nó xuất đầu lộ diện với gương mặt đầy đặc quyền - đặc lợi, có
quyền sinh quyền sát.
Nếu
trước đây tham nhũng khiến con người ta nghĩ tới lượng tiền bạc, giờ đây diện
mạo tham nhũng khủng và công khai hơn nhiều - đó là đất đai nhà cửa, biệt thự,
trang trại, trang ấp…
Nếu
trước đây, tham nhũng có thể chỉ là cá nhân, giờ đây, tham nhũng mang tinh
thần… tập thể, gọi một cách mỹ miều là lợi ích nhóm...
Tại
cuộc tiếp xúc các cử tri Quận 04, t/p HCM, người đứng đầu đất nước đã phải chua
xót và lo ngại: Tham nhũng, về kinh tế thì gây thiệt
hại, về chính trị thì làm dân mất lòng tin. Tham nhũng đến nỗi buộc người dân
phải thốt ra những lời đau lòng! (NLĐ, ngày 02/12). Người đứng đầu đất nước
đã “chạm” đến được cái hậu quả tàn khốc nhất mà loại “giặc nội xâm” này để lại,
chính là sự mất niềm tin của người dân. (Xem Vietnamnet.vn)
Còn tệ
lãng phí cũng kinh khủng không kém, nó là đứa con sinh đôi của tham nhũng. Công
luận đã nói quá nhiều. Còn nhớ từ mấy năm trước, tại Nghị trường Quốc hội cũng
đã nêu ra con số thất thoát trong xây dựng đến 30%. Gần đây trong bài viết nhan
đề Hóa ra họ “ăn” ghê thật của Như Thổ trên PetroTimes hôm
23/12/2014 (Petrotimes.vn) nói đến việc xây dựng có thể tiết kiệm đến 40%!
Hầu như tất cả những công trình xây dựng của Việt Nam đều
đắt hơn công trình cùng loại ở nước ngoài. Báo Kiểm toán vừa có nhận định trong
bài Thất thoát trong đầu tư xây dựng: “Mặc dù chưa có một cơ quan,
tổ chức nào đưa ra được tỷ lệ và số liệu chính xác về thất thoát, lãng phí
trong đầu tư XDCB là bao nhiêu (10, 20 hay 30% như nhiều chuyên gia nhận định)
nhưng thất thoát, lãng phí là có thực và nó xẩy ra ở tất cả các khâu, giai đoạn
của quá trình đầu tư, từ chủ trương đầu tư, chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư,
cấp phát vốn đầu tư, đến khâu nghiệm thu bàn giao đưa công trình vào sử dụng và
quyết toán vốn đầu tư xây dựng công trình...”(Báo Kiểm toán).
Thế
nhưng đất nước mình chưa bao giờ nhiều dự án như bây giờ. Có tiền cũng làm
dự án, không có tiền cũng làm, rồi đi xin (Trung ương) hoặc đi vay (nước
ngoài)! Vay thì tất nhiên phải trả nợ, nhưng người vay không bao giờ phải trả
mà nhân dân trả, con cháu sau này phải trả. Nợ là nợ công. Thế
thì tội gì không vay mà làm. Làm vừa được tiếng vừa được “miếng”, thế nên dù có
những dự án “lợi bất cập hại” vẫn làm! Dự án là “chùm khế ngọt”, nên khó có thể
“hoãn cái sự sung sướng” của những người suốt ngày chỉ mơ đến dự án. Chẳng hiểu
cung cách quản lý thế nào nhưng cứ được làm chủ dự án là mặt tươi như hoa, bởi
nó là cái “trống chùa” để người ta tranh nhau tìm mọi cách mà... “thùng”!
(trống chùa ai khéo thì thùng/ của công ai khéo vẫy vùng thành riêng” – Ca dao).
Chính
tham nhũng và lãng phí là nguyên nhân chính làm cho nền kinh tế đất nước không
ngóc đầu lên được. Tình trạng nợ công, nợ xấu đã làm nóng nghị trường Quốc hội
nhiều ngày.
Nhìn
vào lĩnh vực xã hội thì cứ lướt qua báo chí hằng ngày thấy toàn những cướp,
giết, hiếp và tai nạn giao thông rợn người cùng tệ nạn ma túy gây điêu đứng
cuộc sống của nhiều gia đình người dân từ thành thị đến nông thôn... Người dân
sống trong hòa bình mà luôn nơm nớp cảm thấy bất an...
Đạo
đức xã hội xuống cấp đến nỗi có nhiều bài viết đặt vấn để nhìn nhận lại văn hóa
người Việt. Nếu trước đây, hệ thống tuyên truyền của Đảng chỉ thấy nói đến
những truyền thống văn hóa tốt đẹp, đáng tự hào của người Việt Nam, của dân tộc
Việt Nam như anh dũng, kiên cường, thông minh, cần cù, nhân ái, tình nghĩa...
thì ngày nay thấy đủ cái xấu, cái tệ hại của người Việt, khiến bất kỳ ai có
lòng tự trọng, tự tôn dân tộc cũng cảm thấy xấu hổ. Nghị quyết gần đây của Đảng
về văn hóa nêu vấn đề “đạo đức xã hội xuống cấp nghiêm trọng”, các giá trị bị
đảo lộn v.v...
Tất cả
những cái xấu, cái tệ, cái yếu kém đang phơi bầy trong cuộc sống có nguyên nhân
từ đâu? Đó là câu hỏi lớn mà không một ai có tâm với đất nước, với dân tộc
không đặt ra. Có rất nhiều cách lý giải khác nhau, nhưng xem ra vẫn chưa có gì
thuyết phục. Có người nêu ra một nguyên nhân có vẻ khái quát rằng, do “MẶT TRÁI
CỦA CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG”.
Mấy
chục năm trước, khi nền kinhh tế bao cấp, theo cơ chế Kế hoạch hóa tập trung Xã
hội chủ nghĩa còn ngự trị thì đất nước đã khốn đốn không phát triển được. Lúc
ấy Kinh tế thị trường được coi là sản phẩm của Chủ nghĩa tư bản, là yếu tố đối
lập với Chủ nghĩa xã hội. Vì thế, không ai dám đề xuất đưa cơ chế thị trường
vào nền kinh tế xã hội chủ nghĩa của chúng ta. Chỉ mới làm “chui” một việc
khoán hộ trong nông nghiệp để tháo gỡ cuộc sống của nông dân mà đồng chí Kim
Ngọc, Bí thư tỉnh ủy Vĩnh Phú đã phải liêu xiêu...
Nhưng
rồi đến một lúc, thấy tình hình ngày càng khó khăn, kinh tế đất nước “đứng
trước bờ vực thẳm” (NQ Trung ương 4 khóa VI), nhận thức của Đảng đã buộc phải
có sự thay đổi: Phải đổi mới. Còn nhớ lúc đó trên báo chí xuất hiện
cụm từ: “Đổi mới hay là chết”, nhất là sau khi CNXH sụp đổ ngay trên quê hương
của nó. Thế rồi, cơ chế thị trường được mang áp dụng vào nền kinh tế, thay cho
cơ chế Kế hoạch hóa tập trung. Đó là một yếu tố đổi mới rất cơ bản. Các thành
phần kinh tế được mở rộng, không còn đơn điệu chỉ hai thành phần quốc doanh và
tập thể nữa. Cơ chế mới được Đảng áp dụng, lập tức đã làm cho đất nước nhanh
chóng thay da đổi thịt. Tất nhiên để chấp nhận được cái “sản phẩm của giai cấp
thù địch” là Kinh tế thị trường và các thành phần kinh tế tư nhân vào “lâu đài
xã hội chủ nghĩa” cũng không phải dễ dàng. Đó là kết quả của cuộc đấu tranh gay
gắt ở các Đại hội, làm chuyển một bước lớn về nhận thức của Đảng.
Chính
cơ chế thị trường nó là một trong những yếu tố cứu tinh cho đất nước nhưng đến
nay, khi đất nước sau một quá trình đổi mới cái được cũng nhiều cái nổi cộm
cũng lắm, trong đó buồn nhất là nạn tham nhũng, nợ công, nợ xấu lớn... Đó là
một trong những yếu tố trực tiếp gây trở ngại cho sự phát triển kinh tế, khiến
văn hóa, đạo đức xuống cấp, tai tệ nạn xã hội ngày càng gay gắt... Tất cả những
yếu kém ấy nếu quy cho thủ phạm là Mặt trái của Cơ chế thị trường thì liệu có
chuẩn xác?
Theo
quan điểm triết học Marx thì sự vật nào cũng vận động trong sự thống
nhất và đấu tranh của các mặt đối lập, tức là có mặt phải, mặt trái. Kinh tế
thị trường cũng vậy. Thế thì những nước có nền kinh tế phát triển gấp nhiều lần
nước ta như các nước Bắc Âu , Singapore , Nhật Bản, Hàn quốc...
Kinh tế thị trường của họ chả lẽ không có “mặt trái”? Những nước ấy họ phát
triển gấp hằng chục lần, thậm chí hằng trăm lần nước ta, đạo đức, văn hóa của
họ đâu có “xuống cấp nghiêm trọng”? Thôi thì những nước có quá trình phát triển
theo Chủ nghĩa tư bản lâu năm thì không nói, mà chỉ cần so sánh với Hàn Quốc,
một nước mới phát triển. Trong một bài viết trên VNN hôm 26/12, GS.
Trần Đình Bút, nguyên hiệu trưởng trường quản lý kinh tế Trung ương, nguyên
thành viên tổ tư vấn và Ban nghiên cứu giúp việc cho Thủ tướng Võ Văn Kiệt, Thủ
tướng Phan Văn Khải, đã chỉ rõ: “ Khoảng 40 năm trước đây kinh tế Việt Nam
với Hàn Quốc và Bắc Triều Tiên còn ngang hàng nhau. So với Hàn
Quốc kinh tế ở miền Bắc khi đó còn nhỉnh hơn một chút. GDP bình quân đầu người
ở miền Bắc là khoảng 100 USD/người, còn Hàn Quốc là khoảng 80 USD/người. Thế mà
nay họ đã gần 40.000 USD/người, ta mới khoảng 2.000 USD/người. Họ đã hơn ta gấp
18 – 20 lần”. (Vietnamnet.vn )
Vậy
tại sao mặt trái của cơ chế thị trường nó không dám làm gì
những nước ấy mà nó cứ nhè vào Việt Nam mà “bắt nạt”? Vậy nên, cách
giải thích những nổi cộm của đất nước, những yếu kém của chúng ta bởi mặt trái
của cơ chế thị trường gây nên liệu có chuẩn xác?
Thiết
tưởng, một khi chưa tìm đúng nguyên nhân, tức là chẩn đoán chưa đúng bệnh thì
chưa thể “kê toa bốc thuốc”
N.N.D/ PNTB
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét